Senaryo ve Hak Sahipliği

Fikrim çalınır mı? Çalınmasın diye ne yapmalıyım? Çalındığı takdirde neler yapabilirim? 

 Fikri Mülkiyet hakkı eserin ilk akla geldiği ve soyuttan somuta dönüştürüldüğü anda doğan hak sahipliği anlamına gelir. Yazılan bir eser, çizilen bir resim, bestelenen bir şarkı veya yapılan bir heykel fikri mülkiyet hakları kapsamında değerlendirilir ve bu kapsamda korunur. Bir eser üzerinde hak iddia edebilmek için öncelikle eserin özgün olması esastır. “Ben Avatar’ın Türk versiyonunu yaptım ama çaldılar” şeklinde bir şikayet olamaz zira bu eser özgün değildir. Bu bir tasvirdir. Elbette bu durumda da hukuka başvurulabilir ve üretimden doğan hakkınızı savunabilirsiniz ancak eseri ilk yapan kişi sizden bağımsız olarak eseri ürettiğini ispat ederse çabanız boşa gider. Bu durumda eserin sizin izniniz dışında sizden alındığını ispat etmeniz elzemdir. Eser sahipliği birçoğu çok basit olan birkaç yöntemle ispat edilebilir. Her alanda olduğu gibi hukuk alanında da büyük gelişmeler oldu. Bu gelişmeler eserinizi elektronik imza ile korumanıza olanak sağlıyor. Eserinizi kendinize mail olarak gönderebilirsiniz bu ilk aşamadır. Bundan sonraki aşama ise sizden senaryo talep eden kişiye eseri mail yolu ile iletmek. Eserinizi noterden tasdik etmek en kesin çözüm olmasına rağmen bu durumda ile eserinizi elden yazılı dosya halinde teslim etmeniz hak iddia etmenizi zorlaştıracaktır. Eserinizi asla yazılı bir doküman halinde elden teslim etmeyiniz! Asla bir dijital taşıyıcı “USB Bellek” ile teslim etmeyiniz! Eserinizi mail yolu ile ulaştırmadan kesinlikle sözlü olarak anlatmayınız! Mutlaka ilk gönderim e posta yolu ile olmalıdır. Bu konuda detaylı ve daha doğru bilgi alabilmek için “5070” sayılı kanuna göz atabilirsiniz. Peki eseriniz izniniz dışında kullanılırsa yani çalınırsa ne yapmak gerekir? Fikri mülkiyet hukukunda avukat ve müşteki ortak çalışmalıdır ve avukat davayı açmak için, (Dosya masrafları dışında) para talep etmemelidir. Para talep ediyorsa bu davayı kazanacağına dair inancı yoktur. Davayı kazanacağına inanan, başka bir deyişle sizinle haklı olduğunuza kanaat getiren bir avukat sizden giderler dışında para talep etmez. Elbette ki dosya masrafları tarafınızca ödenir/ödenmelidir ancak bunun dışında dava ücreti talep edilmez. Avukat davayı açar haklılığınız sonucunda doğan tazminatın bir kısmı avukata verilir. Örneğin eseriniz çalındı ve bir avukata başvurdunuz sizden ihtarname ücreti diye 5.000 TL ( Beşbin Türk Lirası) talep etti. Bu fahiş bir talep ve bedeldir bunu kesinlikle ödemeyiniz zira bu, o davayı kazanma ihtimaliniz olmadığını söylemenin başka bir yoludur. Tekrar hatırlatmakta fayda var: Haklı olmak için en önemli unsur eserinizin özgün olmasıdır.

Yayım tarihi: 2015